84. rocznica wybuchu II wojny światowej

Rankiem niemiecki pancernik ostrzelał polską placówkę wojskową na Westerplatte a niemieckie lotnictwo zbombardowało miasto Wieluń. W trwających na granicy walkach Wojsko Polskie odnosiło sukcesy (np. w bitwie pod Mławą, gdzie WP zadało niemieckiej dywizji pancernej spore straty). Mimo stanowczego oporu Niemcy przełamali polską obronę.

Wrześniowe walki toczyły się także na naszym terenie. Już 1 września na niebie nad Serockiem i okolicą ścierało się ze sobą polskie
i niemieckie lotnictwo. Niemcy zbombardowali umocnienia i koszary w Zegrzu.

Na Serock zrzucono bomby 5 września. Niemieccy lotnicy zbombardowali na wały napoleońskie, które wzięli za polskie okopy
i umocnienia oraz na centrum miasta. Największa tragedia tamtego dnia wydarzyła się na rogu ówczesnej ulicy Pułtuskiej i 3 Maja (dziś DH „Wodnik”). W znajdującą się tam kamienicę Jakowa Rozenberga i piwnicę, w której schroniło się około 100 osób z Serocka i Nasielska trafiła bomba.

Następnego dnia doszło do kolejnego bombardowania miasta i umocnień w Zegrzu. Na północ od Serocka trwały zacięte walki. W nocy
z 6 na 7 września przyszedł rozkaz wycofania się oddziałów polskich z Zegrza i wysadzenia mostu na Narwi, co uczyniono.

Według materiałów źródłowych walki z Niemcami 7 września toczyły się   W godzinach rannych i popołudniowych w rejonie Narwi pod Serockiem i na północ od Serocka toczyła się nadal walka z nieprzyjacielem.*   Zaś 8 września   nasza   [polska]   bateria artylerii ciężkiej (…) ostrzeliwała stanowiska nieprzyjaciela na południe od Serocka i w zabudowaniach Zegrzynka.*

Serock już od 6 września był przez wojska niemieckie otoczony, jednak pierwsze oddziały niemieckie do miasta wkroczyły dopiero
9 września około godz. 16.00 od strony Zegrza (południa). Niemcy w budynku szkoły ustanowili szpital polowy. Rozpoczęły się represje wobec ludności żydowskiej i polskiej z Serocka i okolic.

Po zajęciu miasta wojska niemieckie przygotowywały się do przeprawy przez Narew. Rozpoczęła się ona 11 września w dwóch miejscach – na południowym skraju Serocka oraz w okolicy Zegrzynka. Niemcy przeprawiający się bliżej Zegrza trafili pod silny ogień oddziałów polskich, co wymusiło na nich porzucenie przeprawy w tym miejscu. Przeprawiający się żołnierze niemieccy pod miastem nie napotkali oporu i w nocy z 11 na 12 września zdobyli przyczółek po drugiej stronie rzeki.

13 września Niemcy przeprawili się w rejonie Dębego i rozpoczęli natarcie na Wieliszew. Następnego dnia wszystkie oddziały polskie
z rejonu Zegrza wycofały się do obrony stolicy.

* „Wspomnienia z walk II Batalionu Warszawskiej Brygady Obrony Narodowej w okresie kampanii wrześniowej 1939 r. …”, CAW, sygn. IX.2.2.477, s. 9-10. Cytaty pochodzą z K. Klimaszewski „Walki na przedmościu „Zegrze” we wrześniu 1939 r.”, w: „Serock i okolice.
Z dziejów dawnych i najnowszych”, Serock 2022.

Bibliografia:
•    K. Klimaszewski, M. Pakuła, „Wrzesień 1939”, Legionowo 2022.
•    K. Klimaszewski „Walki na przedmościu „Zegrze” we wrześniu 1939 r.”, w: „Serock i okolice. Z dziejów dawnych i najnowszych”, Serock 2022.
•    https://muzeum1939.pl/wojennydzien-atak-niemcow-na-polske-poczatek-ii-wojny-swiatowej/aktualnosci/4718.html [dostęp: 28.08.2023]